woensdag 27 november 2013

Dijsselbloem moet vooral blijven


Ik was nooit een fan van Dijsselbloem, had het idee dat hij een stille apparatsjik was die in de coulissen aan de touwtjes trok. Maar dat oordeel heb ik inmiddels radicaal bijgesteld: Dijsselbloem is een van de beste ministers van financiën die we na de oorlog gehad hebben. Komt trouwens wel vaker voor dat de PvdA een uitstekende schatkistbewaarder aanstelt.

Wat me vooral in hem aantrekt is dat hij onder alle omstandigheden de kalmte bewaart die bij zijn ambt hoort maar die niet iedereen gegeven is. Zijn taakopvatting is in mijn ogen de enig juiste. Geen opgewonden standje maar een vakminister die rustig blijft en niet van de kook raakt door een slechte pers hier of daar. Allemaal kinnesinne trouwens en Dijsselbloem trekt zich er niets van aan.

Zo ook nu, nu hij voorstelt de bonusregelingen voor banken, verzekeraars en pensioenfondsen drastisch te beperken. Een soberder beleid nota bene dan binnen de EU wordt voorgesteld. U zult begrijpen dat ik dat meer dan van harte toejuich. De essentie van zijn maatregelen is dat een bonus niet hoger mag zijn dan 20% van het jaarsalaris.

Natuurlijk zien we meteen de vertrouwde reflex bij de banken: het is een overbodige maatregel, de banken zijn zelf al doende in te grijpen en meer van dat soort ronduit leugenachtige verklaringen. En uiteraard ontbreekt ook de standaardreactie niet: het wordt nu voor banken steeds moeilijk gekwalificeerd personeel aan te trekken.

Ik heb het hier al vaker verklaard: laat die geweldenaren maar vooral naar het buitenland vertrekken, we hebben er hier niets aan. Sterker nog, ze zijn hier wat mij betreft niet meer welkom. Er blijft meer dan genoeg talent achter om zo'n bank op een maatschappelijk verantwoorde manier te leiden. Ook het argument dat de vaste salarissen dus enorm zullen gaan stijgen, snijdt geen hout.

Als het inderdaad het geval is, bewijst dat eens te meer dat de banken in hun huidige gedaante niet zonder perverse prikkels kunnen en dus onverminderd met de grootst mogelijke argwaan en achterdocht gevolgd dienen te blijven worden. Anderzijds is het maar de vraag of die salarissen blijven stijgen: de banken moeten herkapitaliseren en dat betekent in ieder geval dat er fors in de kosten zal moeten worden gesneden. Ook bij de banken zal de kloof tussen het gemiddelde en het topsalaris gewoon een keer te groot worden.

Maar voorlopig ben ik buitengewoon ingenomen met deze Dijsselbloem als minister van financiën. Dat dit kabinet nog maar lang aan moge blijven, al was het maar om deze minister van financiën zijn werk te laten doen.

dinsdag 26 november 2013

Afghanistan tranendal


Afghanistan is een tribale samenleving, geen natiestaat. Een nu al tientallen jaren durende oorlog in het land heeft alles veranderd maar niet de structuur van de Afghaanse samenleving. Het land is volledig in puin geschoten en de jarenlange aanwezigheid van het Westen heeft niets positiefs toegevoegd. Nu het Westen zich zonder verder plan voor de regio daaruit terugtrekt zien we pas goed hoe verdoemd Afghanistan is.

President Karzai nadert het einde van zijn laatste termijn en maakt zich nu druk over de vraag hoe lang hij nog leeft wanneer hij de bescherming van zijn functie kwijt is. Niet lang vermoed ik. Maar ondertussen laat hij uit angst voor de Taliban wel toe dat zijn regering een wetsvoorstel indient op grond waarvan een aantal vergrijpen in overeenstemming met de Sharia zal worden bestraft met openbare steniging. We zijn weer terug in het neolithicum.

Ik vrees dat er geen andere weg meer openblijft dan Afghanistan op te geven. Breek de muren tussen de joden en de Palestijnen, tussen Turkije en Syrië en tussen Mexico en de Verenigde Staten af en zet die om Afghanistan heen. Laat die feodale warlords elkaar maar uitmoorden. Zijn zijn verantwoordelijk voor hun stammen. De prijs voor het handhaven van een status quo met een absoluut minimum aan veiligheidsniveau voor de Afghaanse bevolking is veel te hoog geworden. Bovendien, het probleem zit niet in Afghanistan, het probleem zit in Pakistan, het probleem zit in het moslimfundamentalisme, het probleem zit in het mannenoverschot.

Het is diep tragisch voor een bevolking geboren te worden met zulk een zwaar lot. En vrouwen worden dubbel zo zwaar getroffen. Wie in enige god gelooft moet wel knettergek zijn, wie de vooruitgangsgedachte blijft koesteren is er minstens even ernstig aan toe.

maandag 25 november 2013

Ik ben er wel uit


Het zat er al een tijdje aan te komen. Na de deconfiture van Groen Links en de schandalige wijze waarop Jolande Sap werd behandeld, zou ik vroeger of later op zoek moeten naar een nieuw politiek onderkomen. Niet iets om haast mee te maken en wie weet, zou Groen Links nog eens op haar schreden terugkeren. Weinig problemen met de huidige Tweede Kamerleden van Groen Links hoor, maar het blijft een gedecimeerde fractie en dat zie ik niet gauw hersteld.
Nu ligt er een conceptprogramma van D'66 en ik heb mijn nieuwe politieke onderkomen wel gevonden, D'66 kiest zonder terughoudendheid voor een federaal Europa met een kleinere commissie, meer rechten voor het Europees Parlement en alle steun voor de Euro.
Zo mag ik het horen, niet het halfslachtige gedoe van de PvdA, laat staan de spagaat die de VVD op dit vlak maakt. En daarnaast wordt het tijd dat mijn stem eens naar een andere dan een marginale partij gaat. Afin, da's toch een trendbreuk, ik stemde altoos linkser dan de PvdA maar dat gaat nu veranderen.
Een vroege stemverklaring, zult u zeggen. Da's waar, het kan maar duidelijk zijn. Nu nog wachten op verkiezingen.

Israël begrijpt het niet


Hoe je het ook wendt of keert, het principe akkoord over het Iraanse kernprogramma is een buitengewoon positieve ontwikkeling. Dat dit het begin mag zijn van het einde van het grote vijanddenken, zowel aan de zijde van de ayatollahs, als aan de zijde van de Amerikanen.

Er is er in ieder geval één die het nog niet begrijpt en dat is Netanyahu die de historische doorbraak als een historische blunder blijft betitelen. Een wat obligate en voorspelbare reactie van de premier van een land dat zelf kernwapens heeft ontwikkeld, er niets over kwijt wil en ook niet bereid is het non-proliferatieverdrag te ondertekenen.

Esther Voet, directeur van het CIDI erkent dat er vermoedens (sic) zijn dat ook Israël kernwapens heeft maar dat vindt zij appels met peren vergelijken. En bovendien, zegt zij, is Israël een democratie. Dat laatste is natuurlijk niet waar en wat dat verder met het onderwerp te maken heeft, weet ze ook niet uit te leggen.

Rob de Wijk, directeur van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies constateert terecht dat Israël zich zo langzamerhand buiten de orde plaatst. Tot die konklusie was ik al eerder gekomen en wat somber stemt is de verwachting dat de politieke verhoudingen in Israël niet snel zullen wijzigen. Er is in Israël geen draagvlak meer voor een tweestatenoplossing voor het Palestijnse conflict en alles wijst erop dat Israël zich steeds meer terugtrekt in een verongelijkte houding die steeds verder verwijderd raakt van de politieke actualiteit.
Nu maar hopen dat Amerikaanse Congres en Senaat niet alsnog dwars gaan liggen en aanscherping van de sancties tegen Iran in plaats van versoepeling gaat eisen.We zijn er nog lang niet...

zaterdag 23 november 2013

Zijn Nederlanders racistisch?


Er is terecht veel opwinding over een eindeloze reeks opmerkingen van meer en minder bekende Nederlanders die door velen als krenkend, beledigend en ja, soms ook racistisch worden ervaren. De natuurlijke instant-reactie van de gemiddelde Nederlander is dan steevast: "je moet niet zo zeuren en niet zulke lange tenen hebben".
We kennen inmiddels allemaal het gedoe rond Zwarte Piet, onze nationale troetelnicht Gordon die al jarenlang bewijst niet te beschikken over een minimum aan beschaving en de vele uitingen van Powned clown Castricum die onder het mom van "dat is toch humor" de meest krenkende acties opvoert met geregeld allochtonen of zwarten als slachtoffer.
Bij de VN weten ze het inmiddels zeker en in het vermaledijde Brussel wordt het beaamd: Nederland vertoont duidelijke tendensen van racisme.

Op zo'n groot verwijt heb ik niet direct een wetenschappelijk onderbouwde reactie. Als je kijkt naar de officiële cijfers dan kun je in ieder geval vaststellen dat allochtonen geen gelijke kansen hebben op de arbeidsmarkt, dat kleurlingen bovengemiddeld slachtoffer zijn van aanhouding door het bevoegd gezag en zo zijn er nog vele andere voorbeelden van de achterstandsituatie van allochtonen.

Op een minder formeel niveau - maar minstens zo indringend aanwezig als de impact van statistieken - zijn er de gebruikelijke vooroordelen waar ook wij Nederlanders geregeld last van hebben. Polen-meldpunten en soortgelijke misselijke acties van de PVV voeden dergelijke sentimenten. Dat geldt ook voor de eindeloze reeks korte filmpjes van Powned die mij wat al te gretig naar lokale VMBO's afreizen om onvoorstelbaar domme studenten de meest rabiate uitlatingen te ontfutselen. Ik weet het, ze zeggen het echt zelf maar het is allemaal zo voorspelbaar en de aanpak van Powned is in mijn ogen een nauwelijks aanvaardbare vorm van uitlokking. En zo gemakkelijk ook.

De media spelen in dit alles een vaak dubieuze rol en - ik kan er ook niets aan doen - Geen Stijl en Powned lopen daarin met afstand voorop. Kijk eens naar een willekeurig "interview" door een Powned-journalist: een zo lullig mogelijk gestelde vraag wordt op een vertegenwoordiger van bij voorkeur het gezag afgevuurd, microfoon naar de mond van de geïnterviewde, geïnterviewde begint aan een antwoord - bijna altijd hakkelend omdat hij of zij de assertiviteit van de Powned-interviewer niet direct kan counteren - maar voor het antwoord is uitgesproken houdt de Powned-interviewer de microfoon alweer voor zijn eigen mond om nog lulliger uit de hoek te komen. En dit herhaalt zich enkele keren omdat niemand de fout van Ella Vogelaar wil maken. Maar het bewijst maar één ding: de Powned-journalist wil alleen zichzelf graag horen. Het is verbale masturbatie op teevee met een microfoon als dildo. Oh, wat zijn we weer geil vandaag.

Maar hier is de vraag aan de orde of wij Nederlanders racistisch zijn. Ongetwijfeld, zou ik zeggen, maar niet racistischer dan een Pool, een Ier, een Egyptenaar, een moslim of een hindoestaan. We zijn per slot allemaal maar mensen. Dat is geen rechtvaardiging voor welk gedrag dan ook, het is slechts een constatering.

De meest recente voorbeelden waarmee ik dit betoog begon zijn naar mijn inschatting geen uitingen van latent racisme maar vooral een gevolg van de onvoorstelbare hufterigheid van de Nederlander. We zijn zo assertief geworden dat we menen alles maar te kunnen zeggen wat ons te binnen schiet. Emotionele diarree, noemde Roos Vonk het ooit en dat was een treffende term. Wij Nederlanders aanbidden immers de vrijheid van meningsuiting en sinds dat adagium moet iedereen eraan geloven. Ja, wij menen zelfs dat er zoiets als een recht op beledigen bestaat!

Versta mij niet verkeerd: ik wil helemaal niets verbieden, noch pleit ik voor zelfcensuur. Maar wat de Nederlander slecht lijkt te begrijpen is dat humor ten koste van een ander niet leuk is. De ander heeft geen verweer en dat is ook precies de bedoeling. De' humorist' in kwestie wil namelijk vooral zichzelf graag horen en daarvoor heeft hij een slachtoffer nodig. Het is niet de bedoeling dat de rollen worden omgedraaid!

Ook nemen wij de ander graag de maat, ik heb daar zelf ook wel eens last van, zie dit weblog. Het blijft telkens weer de vraag hoever je daarin kunt gaan. Meestal wint verontwaardiging het van een nuchtere analyse en dat levert ook hier de minder goede stukjes op.
En waarom denkt een Gordon dat hij leuk is, waarom meent een Castricum dat hij de lolbroek uit kan hangen ongeacht wat zijn gedrag bij een ander teweeg brengt? Het antwoord is simpel: deze lieden worden als held gezien, er wordt om hen gelachen, zij doen wat "wij denken maar niet durven". Het simpele feit dat ze bestaan en publiekelijk kunnen acteren zoals ze doen is het beste bewijs van de onvoorstelbare hufterigheid van de gemiddelde Nederlander.

En wie zegt door ons gekrenkt te worden, wordt weggeblazen en krijgt te horen dat hij zich niet aan moet stellen, we bedoelen er immers niets kwaads mee, het is maar een grapje. Het is een stuk minder aangenaam in ons land sinds de grofgebekte onbeschoftheid ruim baan heeft gekregen. Dat leidt tot humor ten koste van een ander en dat is per definitie niet leuk. En wanneer dat 'ten koste van' betrekking heeft op komaf, etniciteit of huidskleur dan ligt het gevaar van racisme per definitie op de loer. Wie denkt dat hij dat af kan doen met: zo heb ik het niet bedoeld is niet alleen hufterig maar ook onaanvaardbaar dom.

zondag 17 november 2013

Martin Bosma, de grootste naarling van 2013


U heeft het inmiddels natuurlijk ook al gezien, dat interviewtje met die walgelijke Martin Bosma van de PVV. Mocht dat niet zo zijn, klik dan op de link hieronder en kijk er dan toch eens naar. En vraag u vervolgens af of het wel zo fatsoenlijk en zindelijk is om te stemmen op een partij die onderdak biedt aan dit soort enge mensen.
Martin Bosma is zo'n beetje de meest nare man die ik in de publieke ruimte tegenkwam de laatste tien jaar. Hij zal er trots op zijn maar kan zijn ware aard niet verhullen: een xenofobe racistische cryptofascist. Zo, dat is een mondvol en dan ook nog eens met kwalificaties die je doorgaans alleen in hatemail of ondoordachte tweets tegenkomt.
Maar nu staat het hier en ik heb er goed over nagedacht en ik verdom het deze woorden terug te nemen. Mensen als Bosma zijn een gevaar voor de volksgezondheid en, wat nog erger is, een gevaar voor de democratie.

Er wordt in de media onverholen bewonderend gesproken over het politieke vernuft dat Wilders zou belichamen. Hij wordt betiteld als een debater van formaat. Maar, geachte dames en heren journalisten, vraag je nu eens af wat er van dat debatvernuft van Wilders over zou blijven als scheldwoorden en opmerkingen ad hominem niet toegelaten zouden worden. Helemaal niets! Het gedrag van politici staat altijd in dienst van een hoger gelegen doel. Of beter gezegd: idealiter zou dat zo moeten zijn, zou er een politiek ideaal zichtbaar moeten worden achter de woorden en daden van de politicus.

Maar in heel veel gevallen is het slechts machtshonger die hen drijft en lieden als Wilders en Bosma vormen daarop geen uitzondering. Dat gegeven op zich is nog geen reden tot overdreven zorg. Maar wanneer die machtshonger ook nog eens vorm en inhoud gegeven wordt door een politiek van uitsluiting, door racisme (en in het geval van Bosma ook nog eens cryptofascisme), wanneer op Europees niveau kongsi's gesloten worden met rechts-extremistische partijen die openlijk antisemitisch zijn, wanneer er op grote schaal kiezersbedrog wordt gepleegd, wanneer er tot slot sprake is van een partij waarvan alleen de partijleider lid van mag worden, ja, dan ligt er een receptuur klaar voor een uiterst onsmakelijk maal, to say the least.

Ik zal er nog vaker voor waarschuwen, lieden als Wilders en Bosma zijn uiterst onverantwoordelijke politici die bereid zijn een land, een volk de verkeerde kant op te sturen. Straks zitten we hier lekker met allemaal blanke Nederlanders binnen de grenzen van de eigen natiestaat, moslims en zwarten en vooral zwarte moslims hebben we er allemaal uitgewerkt, oh wat zal dat heerlijk zijn. Het heeft zijn prijs gehad, we zijn de paria's van Europa geworden en tot de bedelstaf geraakt, maar zitten wel lekker bij en met mekaar, eigen volk onder eigen volk. Ik kan niet wachten, wanneer mag ik weer stemmen?

http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=abfalFYs2E8

Verzekeraars, een boevenbende


De Levenseindekliniek van de NVVE heeft inmiddels met de meeste verzekeraars overeenstemming weten te bereiken. Alleen met ACHMEA wil dat niet lukken. Achmea verklaart dat  men zich bij euthanasie richt op versterking van de huisartsenzorg. Als verzekerden met een euthanasieverzoek in de knel komen, dan "biedt Achmea zorg op maat, waarbij men gebruik maakt van de bestaande relaties met bij Achmea aangesloten huisartsen en waar nuttig ook met de Levenseindekliniek".
Als ik bij Achmea verzekerd was, zou ik daar op 1 januari aanstaande meteen een einde aan maken. Want mocht je in je laatste paar maanden van je leven aangewezen raken op euthanasie en je huisarts geen medewerking willen verlenen, dan ben je dus overgeleverd aan de luimen van je verzekeraar. Ik zou het risico niet willen lopen erachter te moeten komen wat "zorg op maat" dan in de praktijk betekent. Je hebt juist in die fase van je leven wel andere dingen aan je hoofd. Maar daar hebben ze bij Achmea geen weet van en klaarblijkelijk ook geen begrip voor. Stuitend gedrag is dat.

Als je overigens van plan zou zijn van verzekeraar te veranderen, doe dat dan niet via die zogenaamd onafhankelijke prijsvergelijkers. Want die blijken, Independer voorop, volstrekt onbetrouwbaar te zijn. In al hun leuke spotjes vermelden ze niet dat ze alleen verzekeraars naar voren schuiven die met hen een contract hebben afgesloten. Independer erkent dat zij in hun top drie alleen verzekeraars opnemen die aan hen commissie betalen maar ontkent dat financiële motieven een rol spelen bij hun adviezen. Directeur Martens van Independer verklaart dat hij "zo kwaad kan worden over die insinuatie". Maar hij kan niet uitleggen waarom hij handelt zoals hij handelt, hij kan niet uitleggen waarom wij dat wel als integer moeten zien, hij kan niet uitleggen waarom die uiterst relevante informatie niet op hun website staat. Kortom, directeur Martens is een zwatelaar die liegt dat het gedrukt staat. O ja, weet u wie eigenaar is van Independer? Juist ja, ACHMEA.

woensdag 13 november 2013

Over de balk en de splinter


Politieke partijen krijgen subsidie om hun werk als parlementariërs uit te kunnen oefenen. Die subsidie is niet bedoeld om partijpropaganda of electorale activiteiten mee te financieren. Wilders heeft het Engelse bureau Capital Economics opdracht gegeven onderzoek te doen naar de gevolgen van een Nederlandse Euro-exit. Uit gegevens van de NRC blijkt dat dit bureau voorafgaand aan de studie al aangaf er vrijwel van overtuigd te zijn dat de studie zal laten zien dat uittreding voordelig voor Nederland zal zijn. Natuurlijk gaat dat uit die studie blijken, dat stond immers in de onderzoeksopdracht. En voor € 270.000 ben je wel bereid op te schrijven wat je opdrachtgever wil horen.

De Tweede Kamer is geheel ten onrechte akkoord gegaan met de aanwending van subsidiegelden voor kiezersbedrog. Wilders, die altijd de eerste is om subsidieontvangers voor linkse bedriegers uit te maken, misbruikt belastinggeld, belachelijk veel belastinggeld, om een buitenlands bureau op te laten schrijven wat hij zijn kiezers wijs wil maken. Niemand gaat achter dat Capital Economics aan om het blazoen eens te inspecteren en Wilders schermt met zogenaamd wetenschappelijk onderzoek door een internationaal gerenommeerd onderzoeksinstituut.

Het is te walgelijk voor woorden maar tegelijkertijd is het ook slim want het politieke rendement van dergelijk gedrag is ongehoord hoog maar je moet wel Wilders heten om het spel op deze manier te spelen. Wilders is een aartsbedrieger maar dat wisten we al.

maandag 11 november 2013

Het feest van de bok ofwel: Laat varen alle hoop, gij die hier binnentreedt...


Er bestaat een wereld waar we niets van af willen weten. De wereld die ons de gitzwarte achterkant van onszelf toont. Het is de wereld waarin gemarteld en gefolterd wordt. Het lijkt zo voor de hand te liggen hier een moreel-ethische positie op te zoeken die martelen en folteren verbiedt. Maar de werkelijkheid is een andere. Er wordt gemarteld en gefolterd, op veel grotere schaal dan we weten willen. In weerwil van officiële en internationaal erkende verklaringen, verdragen en protocollen.

Er is een rapport verschenen onder de titel Ethics abandoned: Medical Professionalism and Detainee Absuse in the "War on Terror". Klik op de link hieronder om het rapport in te zien. U betreedt een wereld waar u niet graag wezen wilt. Als ergens de verzuchting van Dante aan de orde was: Laat varen alle hoop, gij die hier binnentreedt...

De task force die het hierboven vermelde document heeft opgesteld benadrukt dat haar bevindingen tot stand zijn gekomen op basis van incomplete informaties en documentatie; veel bronnen bleven voor hen gesloten om redenen van "veiligheid". Desalniettemin formuleert het rapport een aantal bevindingen die het hart koud maken.
  • De studie heeft aangetoond dat er sprake is van het systematisch gebruik van marteling en een wrede onmenselijke behandeling van terreurverdachten door de Amerikaanse autoriteiten en dat militaire artsen en psychologen deelnemen aan dit misbruik.
  • Ondanks een door de Amerikaanse president bekrachtigd verbod op specifieke vormen van wreed gedrag jegens gedetineerden, worden deze vormen van foltering nog steeds toegepast door Defensie en de CIA.
  • Artsen, psychologen en andere gezondheidsprofessionals worden door Defensie en de CIA gedwongen te handelen in tegenspraak met hun beroepsethiek. Ofschoon men in naam beleidsmaatregelen ter bepaling van ethische normen ondersteunt, laat de praktijk zien dat het ontwikkelen van standaarden voor professioneel gedrag alleen maar ondermijnd wordt.
  • Verpleegkundig personeel wordt ingezet bij gedwongen voedseltoediening om hongerstaking onmogelijk te maken. De handelingen die hierbij verricht dienen te worden, moeten worden aangemerkt als marteling en foltering. De beslissing tot gedwongen voedseltoediening is een zaak van de militaire machthebber. Daarmee wordt de onafhankelijkheid van het medisch personeel met voeten getreden.
  • Het militaire systeem van kwaliteitsbewaking maakt het onmogelijk om professionals die handelen in strijd met de voorschriften, ter verantwoording te roepen.
  • De American Psychological Association heeft volkomen ten onrechte de achtenswaardigheid van een besluit van psychologen om deel te nemen aan ondervragingen herbevestigd.
  • De tuchtcommissies hebben tot nog toe alle klachten, ingediend tegen gezondheidsprofessionals die in strijd met hun eigen standaarden zouden hebben gehandeld ongegrond verklaard, merendeels op grond van procedurele argumenten.
  • Militaire medische opleidingsprogramma's schieten schromelijk tekort in het beschermen van de internationaal erkende rechten van gedetineerden.
Natuurlijk doet het rapport heldere aanbevelingen op ieder van deze konklusies maar we hoeven ons weinig illusies te maken over de mate waarin en de snelheid waarmee deze aanbevelingen worden doorgevoerd. Lees ook eens het hoofdstuk dat een aantal ingediende klachten tegen gezondheidsprofessionals behandelt: ronduit beangstigend en Kafkaësk.

Het rapport deed me sterk denken aan dat even fascinerende als afschuwelijke boek van Mario Vargas Llosa Het feest van de bok over het ongekend wrede regime (1930 tot 1961) van Rafael Leónidas Trujillo in de Dominicaanse Republiek. Vargas Llosa beschrijft hier in extenso de martelpraktijken en de rol die artsen daarin spelen. Er staan passages in dit boek die je niet zonder de grootst mogelijke huiver en afschuw kunt lezen.

Martelen is van alle tijden en het gebeurt in naam van uw en mijn vrijheid. Het is een praktijk die je niet goed kúnt keuren en we moeten ons daar uit alle macht tegen blijven verzetten. Maar tegelijkertijd dient zich een ethisch dilemma aan. Stel dat je 9-11 had kunnen voorkomen door een klein groepje gevangen genomen terroristen te martelen, tot de dood erop volgt maar niet dan nadat zij de informatie hebben verstrekt waarmee die grootscheepse ramp voorkomen had kunnen worden?

http://hrp.law.harvard.edu/wp-content/uploads/2013/11/IMAP-EthicsTextFinal2.pdf

zondag 10 november 2013

Van de stoel geblazen!


Jeremy Paxman is zo'n beetje de anchorman van de BBC. Onlangs interviewde hij Russell Brand, een stand up comedian die een uitgesproken mening heeft over het kapitalisme en het marktmechanisme. Paxman heeft zich kennelijk voorgenomen Brand scherp te ondervragen over dit thema en als Brand verklaart dat hij nog nooit gestemd heeft en ook niet van plan is dat ooit te gaan doen, denkt Paxman de beste aanval gevonden te hebben en hij verwijt Brand dat hij dan misschien goedgebekt verzet kan prediken maar dat hij er niets concreets tegenover stelt en met niet één bruikbare suggestie komt.

Maar Brand is niet alleen maar geestig en goedgebekt, hij is verbaal buitengewoon begaafd en slaagt er binnen tien minuten in Paxman volledig maar dan ook volledig buiten gevecht te stellen, verbaal en zonder ook maar de geringste belediging of wanklank. Paxman wordt gevloerd en heeft geen woorden meer. Kijk eens naar dit interview, het is opzienbarend en opmerkelijk!

http://www.youtube.com/watch?v=3YR4CseY9pk

Maar dit alles gezegd zijnde, neemt het niet weg dat Paxman niet helemaal ongelijk had met zijn verwijt. Je kunt een systeem afwijzen, zelfs met kracht van redenen en argumenten maar wanneer je er niets voor in de plaats kunt aanbieden, blijft kritiek vaak steken in gemakzucht. Brand stelt daar tegenover dat hij de parlementaire democratie niet vertrouwt en dat het kapitalisme niets anders is dan een toneelstuk om de machtigen machtiger en de armen armer te maken. Hij voelt er niets voor de mars door de instituties (naar Frank Zappa) te doorlopen. Hij waarschuwt slechts dat grootscheepse rellen zullen blijven terugkeren, dat de Occupy beweging in vele gedaantes op zal blijven duiken en dat de massa zich steeds meer af zal keren van de gevestigde orde.

Het schuurt aan alle kanten, want ook al blijf ik pleitbezorger van de parlementaire democratie, ik kan er niet om heen dat Russell Brand meer dan een punt heeft. Zijn typering van de uitwerking van het moderne kapitalisme is consistent, er is weinig tegenin te brengen. Behalve dan misschien de opmerking van Winston Churchill: "Indeed, it has been said that democracy is the worst form of government except all those other forms that have been tried from time to time".

vrijdag 8 november 2013

Een goed gesprek vraagt tijd


Een lang live interview gisteravond van Frenk van der Linden met Frits Bolkestein, te volgen via streaming video en georganiseerd door de Volkskrant. Een goed gesprek vraagt tijd maar dan moet de spreker iets te melden hebben en bereid te zijn dat te delen en de interviewer moet nieuwsgierig zijn, goed voorbereid en de kunst verstaan kritisch te blijven jegens zijn gast. Met deze beide spelers werd aan die essentiële voorwaarden wel voldaan en dat leidde tot een interessant gesprek waarin Bolkestein gelukkig niet de grumpy old man uithing, die hij de laatste tijd regelmatig opvoert. Aanleiding tot dit interview zijn zijn onder de titel Cassandra tegen wil en dank verschenen memoires, die hij halverwege het interview aanbood aan de minister president.

Wie met Bolkestein terug wil kijken op zijn politieke carrière, kan ik dit interview van harte aanbevelen, zie de link hieronder. Hier wil ik er slechts enkele thema's uitlichten: Europa, levenseinde en kunst.

Eerder heeft Bolkestein de westerse beschaving superieur aan de Arabische beschaving genoemd maar hij haast zich nu eraan toe te voegen dat dat nooit in absolute termen was bedoeld. In deze fase, in deze tijd ondersteunt hij die stelling nog steeds maar voegt eraan toe dat er natuurlijk periodes waren waarin het omgekeerde het geval was.

Bolkestein is het niet eens met Heldring die tegen deze superioriteitsgedachte inbracht dat het wrang en grotesk overkwam een beschaving die de holocaust had voortgebracht superieur aan een andere beschaving te noemen. Bolkestein kwam niet verder dan te wijzen op de massamoord in China. Die kan niet ontkend worden maar heeft uiteraard niets van doen met de islam. Deze superioriteitsvergelijking is in mijn ogen 'tout court' contraproductief. Ik wijs gemakshalve maar even op de Amerikanen die van zichzelf menen dat zij hogere morele waarden dan de rest van de wereld erkennen en hebben te verdedigen. En inderdaad, Bolkestein heeft ook niet zoveel problemen met de afluisterpraktijken van de NSA. Ik heb helemaal niets met de islam of de Arabische beschaving, maar ik beschouw geen enkele beschaving in objectieve zin superieur aan een andere.

Aan het einde van het interview ging het kort over de vooruitgangsgedachte en Bolkestein leek wel geporteerd voor een dergelijk concept. De holocaust ziet hij in Europa niet herhaald worden en dat is toch een van de grote verworvenheden van dit continent. Maar voor het overige is het Europese project in zijn ogen kommer en kwel, zeker als het over de idee van een federaal Europa of over een politieke unie gaat. Hij voorspelt een grote schokgolf door Europa als straks bij de verkiezingen de eurosceptici eclatante overwinningen gaan behalen. De vraag is dan hoe de Europese leiders daarop gaan reageren.

Bolkestein hield een kort maar stevig pleidooi voor het recht op hulp bij zelfdoding voor mensen die om andere redenen dan ondraaglijk en uitzichtloos lijden menen dat hun leven voltooid is. Dat pleidooi ondersteun ik natuurlijk van ganser harte ofschoon de minister president, die tijdens dit interview de memoires van Bolkestein in ontvangst nam, duidelijk maakte dat van hem geen initiatieven op het gebied van het vrijwillig gekozen levenseinde zijn te verwachten.

Tot slot nog enkele woorden over kunst, waarvan Bolkestein zei dat kunst eigenlijk nergens toe dient, kunst is zichzelf, c'est tout. Niet dat hij geringschattend over kunst zou doen, het tegendeel is het geval. Kunst haalt je uit jezelf, zei hij. En dat laatste lijkt mij wel een goede omschrijving omdat die voldoende ruimte biedt voor een breed palet aan functies die je aan kunst zou kunnen toeschrijven: afstand nemen, kritische beschouwing, confrontatie, relativering, verwondering, schoonheid, troost enzovoort.
Of een kunstenaar nu wel of geen impliciete of expliciete bedoelingen heeft, of hij vanuit een bepaalde visie of traditie kunst maakt of niet, de perceptie van de beschouwer hoeft in het geheel niet samen te vallen met de intenties van de maker. En dat maakt kunst zo uitzonderlijk. Ik zou aan de woorden van Bolkestein toe willen voegen dat kunst verbeelding mogelijk maakt maar vermoedelijk is dat wat hij bedoelt met "kunst haalt je uit jezelf".

Kortom, een mooi gesprek met een man wiens opvattingen ik lang niet altijd deel maar die wel de moeite waard is om mee van gedachten te wisselen. Heeft u een uurtje over, klik dan op deze link.

http://www.volkskrant.nl/vk/nl/2824/Politiek/article/detail/3539328/2013/11/07/Terugkijken-Frenk-van-der-Linden-interviewt-Frits-Bolkestein.dhtml

donderdag 7 november 2013

Blue Jasmine


De jongste productie van Woody Allen, Blue Jasmine, is een heerlijke film. Een pastiche van het leven anno nu in de Amerikaanse samenleving, bezien vanuit twee behoorlijk verschillende sociale klassen: de lower class waar het dubbeltje nooit een kwartje wordt en de upper class die nooit meer dan schone schijn is.
Een typische Allen-movie waarin eindeloos gerateld en geleuterd wordt en het grappige is dat je vaak teksten voorbij hoort komen die je de neuroot Allen zelf zo ziet uitspreken. Geestig en genadeloos.
Sommige van zijn films zijn hoogstens amusant maar blijken uiteindelijk niemendalletjes die je zo weer vergeet, zoals bijvoorbeeld Rome. Maar deze Blue Jasmine is van een ander kaliber. Een sociale tragikomedie waarin de ene vrouw haar zegeningen telt en genoegen neemt met wat voorhanden is terwijl de ander in een ogenschijnlijk eindeloze rollercoaster van aftakeling en ontgoocheling verzeild raakt.
Prachtige rollen, vooral van Cate Blanchett die van een schatrijke socialite in een razend tempo afglijdt naar een aan lager wal geraakt zenuwenwrak. Haar Jasmine is onvergetelijk. Maar ook haar tegenspeelster Sally Hawkins is een genot om naar te kijken. En Alec Baldwin, die ik nog nooit in een rol zag waarin hij een betrouwbaar personage speelt, schmiert er lekker op los en speelt de bedrieger die hem op het lijf geschreven is.
Gaan zien dus, mooie film.

maandag 4 november 2013

Jurgen Habermas


In de jaren zeventig maakte ik voor het eerst kennis met de boeken van de filosoof en socioloog Juergen Habermas (1929), toen we de Frankfurther Schule bestudeerden. Als ik er nu zoveel jaar later op terugkijk, was 'bestuderen' een fraaie term voor 'selectief winkelen' maar soit. Waar het mij hier om gaat is dat iemand als Juergen Habermas onmogelijk niet serieus genomen kan worden.

In de Volkskrant van dit weekend een uitgebreid interview met deze filosoof over Europese integratie. Ik kan het u van harte aanbevelen. Een paar behartigenswaardige opmerkingen wil ik er hier uitlichten. Habermas merkt op dat we bij de komende verkiezingen voor het Europees parlement het rechts-nationalisme of rechts-populisme op zullen zien stomen. Dit potentieel - zegt hij - groeit echter niet als gevolg van een natuurgegeven xenofobie of kwaadsappig etnocentrisme. Zulke reacties zijn doorgaans het symptoom van politiek en economisch falen, zodat de noodzakelijke sociale zekerheid niet meer wordt geboden.

Habermas bepleit een publieke discussie op het scherpst van de snede. Die discussie mag wat hem betreft zelfs gepolariseerd verlopen, dat maakt de tegenstellingen des te helderder en de Europese kiezer is naar zijn inschatting intelligent genoeg om direct aangesproken te kunnen worden.

De eigenlijke hindernis - zegt Habermas - komt van de politieke elites, die maar niet willen zeggen wat ze nu eigenlijk met Europa willen. Ze zijn uitsluitend bezig met herverkiezing en hebben geen visie die ze hun electoraat kunnen voorleggen. En "daarbij geldt overigens dat de verantwoordelijkheid van de grote nationale kranten, die nog altijd in de media de politieke leiding hebben, niet kleiner is dan die van de politieke partijen".

Habermas is een voorstander van Europese integratie maar ziet met lede ogen gebeuren dat momenteel vooral de agenda wordt gevoerd waarin volken tegen elkaar worden opgehitst omdat verdelingsvraagstukken worden vermengd met identiteitsvraagstukken.